Yazar: Teymur EROL & Hasan KAVRUK
Yıl: 2021 Cilt: 5 Sayı: 2 Sayfa: 465-478
Özet: Bu çalışmanın amacı, literatürdeki görüşlere dayalı olarak yazılı anlatımı yazar, metin, okur, biliş gibi kavramlar ekseninde tartışmak ve yazma becerisinin üstbilişsel bir beceri olabileceğine yönelik bakış açısı geliştirmektir. Çalışma, yazılı anlatımın zihinsel boyutunu ele almakta, daha ziyade metin üretimindeki bilişsel süreçlere odaklanmaktadır. Dil bilimciler ile psikolinguistlerin dil ve düşünce arasında kurdukları bağ çalışmanın hareket noktasını oluşturmaktadır. Dil ile düşüncenin sosyalleşme ile geliştiğini, sosyokültürel unsurların dil gelişimini etkilediğini savunan Vygotsky”nin fikirleri çalışmanın önemli dayanak noktalarından biridir. Buna ilaveten üstbiliş kuramına dayalı olarak yazma sürecinin bir üstbiliş uygulaması olduğunu belirten Hacker, Keener ve Kircher”in düşüncelerine genişçe yer verilmiştir. Yazılı anlatımın üstbilişsel bir uygulama olduğu tezi, Nelson ve Narens”in üstbiliş modeline dayanmaktadır. Yazılı anlatımın çok boyutlu, çok düzeyli ve karmaşık bir beceri olduğu fikrinden doğan üstbilişsel yazma modeli, anlam üretiminin izleme ve kontrol stratejileri aracılığıyla denetlenmesine dayanmaktadır. Model aynı zamanda yazılı üretimin metinsel, bilişsel ve sosyal boyutlarını birlikte ele almaktadır. Modelin temel argümanı, yazılı anlatımın üstbilişin uygulamalı biçimi olduğudur. Çalışmada, yazma eylemi planlama, izleme ve değerlendirme gibi üstbilişsel stratejilerin işe koşulduğu süreçler olarak tanımlanmakta, belli bir amaç doğrultusunda planlanan ve anlam üretimine dayalı olan her yazılı anlatım üstbiliş becerisi kapsamında değerlendirilmektedir. Bu yönüyle, yazmanın diğer dil becerilerinden farklılaştığı varsayılmaktadır. Sonuç olarak yazma süreci üstbilişsel izleme ve kontrol stratejilerinin yönetimi altında, düşüncenin dil göstergeleriyle ifade edilmesi olarak tanımlanmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Türkçe Eğitimi, Yazma Becerisi, Yazma Süreci, Üstbiliş,Dil ve Düşünce.
Kaynakça
- Allen, N. B. R. (1991). A study of metacognitive skill as ınfluenced by expressive writing in college introductory algebra classes. (Unpublished doctoral dissertation). The Louisiana State University
- Bereiter, C., & Scardamalia, M. (1986). Levels of inquiry into the nature of expertise in writing. Review of Research in Education, 13, 259-282. DOI: 10.2307/1167225
- Bereiter, C., & Scardamalia, M. (2009). The psychology of written composition. Routledge.
- Braten, I. (1991). Vygotsky as precursor to metacognitive theory: I. The concept of metacognition and its roots. Scandinavian Journal of Educational Research, (35)3, 179-192. DOI: 10.1080/0031383910350302
- Brown, A. & Palincsar, A. S. (1982). Inducing strategies learning from texts by means of informed. Selfcontrolled training. Technical Report No. 262. ERIC. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED220820.pdf (E.T.: 12.02.2021)
- Cho, K., Cho, M., H. & Hacker, D. J. (2010). Selfmonitoring support for learning to write. Interactive Learning Environments, (18)2, 101-113. DOI: 10.1080/10494820802292386
- Chomsky, N. (2011). Dil ve zihin. (Çev. A. Kocaman), Bilgesu Yayınları
- Cresswell, A. (2000). Self-monitoring in student writing: developing learner responsibility. ELT Journal, (54)3, 235-244. DOI: 10.1093/elt/54.3.235
- Davis, B., J. (2009). A qualitative study of how writing is used in catholic secondary schools to foster students”$ metacognitive skill development. (Unpublished doctoral dissertation). The University of San Francisco
- Emig, J. (1977). Writig as a mode of learning. College Composition and Communication, (28),2, 122-128. DOI:10.2307/356095
- Englert, C. S., Raphael, T. E., Fear, K. L. & Anderson, L. M. (1988). Students”$metacognitive knowledge about how to write informational texts. Learning Disability Quarterly, 11(1), 18-46. DOI: 10.2307/1511035
- Erol, T. (2021). Üstbilişsel yazma stratejileri eğitiminin yazma becerisine ve yazmaya yönelik tutuma etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Flavell, J. H. (1976). Metacognitive aspects of problem solving. In L.B. Resnick (Ed.) The Nature of Intelligence (231-236). Hillsdale. NJ: Erlbaum
- Flavell, J. H. (1979). Metacognition and cognitive monitoring: A new area of cognitive developmental inquiry. American Psychologist 34(10), 906-911. DOI: 10.1037/0003-066X.34.10.906
- Flower, L. & Hayes, J. R. (1981). A cognitive process theory of writing. College Composition and Communication, 32(4), 365-387.DOI: 10.2307/356600
- Graham, S. & Harris, K. R. (1988). Instructional recommendations for teaching writing to exceptional students. Exceptional Children 54(6), 506-512. DOI: 10.1177/001440298805400603
- Hacker, D. J., Keener, M. C. & Kircher, J. C. (2009). Writing is applied metacognition. In D. J. Hacker, J. Dunlosky & A. C. Graesser (Eds.), Handbook of metacognition in education (ss. 154-172). Routledge
- Harten, M. D. (2014). An evaluation of the effectiveness of written reflection to improve high school students”$ writing and metacognitive knowledge and strategies. (Unpublished doctoral dissertation). Boston University School of Education.
- Hartman, H. J. (1998). Metacognition in teaching and learning: An introduction. Instructional Science, (26)1/2, 1-3
- Hearn, K., L. (2005). Artifacts of thought: Evidence of metacognition in twelfth grade students”$reflective journal writing. (Unpublished doctoral dissertation). Graduate School of Wayne State University, Detroit, Michigan.
- Jacobs, J. E., & Paris, S. G. (1987). Children”s metacognition about reading: issues in definition, measurement, and instruction. Educational Psychologist, 22(3-4), 255-278. DOI: 10.1080/00461520.1987.9653052
- Kim, W. S. (1991). The role of metacognitive skills in young ESL student writing revision. (Unpublished doctoral dissertation). University of Hawai
- Krathwohl, D. R. (2002). A revision of Bloom”s taxonomy: An overview. Theory Into Practice, (41)4, 212-218. DOI: 10.1207/s15430421tip4104_2
- Listro, S. A. (2006). What curios of signs: The pedagagoical implications of writing as metacognition. (Unpublished doctoral dissertation). Indiana University of Pennsylvania
- Martin, M. J. (1987). The effects of instruction in metacognitive strategies for composing on reading achievement and writing achievement. (Unpublished doctoral dissertation). University of South Carolina.
- Martinez, V. (2001). Metacognition and the necessity of poetry in the composition classroom. Writing on the Edge, (12)2, 33-52
- McCormick, C. B., Dimmitt, C., & Sullivan, F. R. (2013). Metacognition, learning, and instruction. In W. M. Reynolds, G. E. Miller, & I. B. Weiner (Eds.), Handbook of psychology: educational psychology (ss. 69-97). Hoboken, NJ, John Wiley & Sons Inc. DOI: 10.1002/9781118133880.hop207004
- Mountainbird, P. (1988). Community college ESL students reflecting on thoughts and feelings about writing and themselves as writers: An exploratory study in metacognition. (Unpublished doctoral dissertation). University of Massachusetts.
- Negretti, R. (2009). Metacognitive awareness in developmental writing students. (Unpublished doctoral dissertation). The University of Hawai
- Negretti, R. (2012). Metacognition in student academic writing: A longitudinal study of metacognitive awareness and its relation to task perception, self-regulation, and evaluation of performance. Written Communication, 29(2), 142-179. DOI: 10.1177/0741088312438529
- Nelson, T. & Narens, L. (1990). Metamemory: A theoretical framework and new findings. The Psychology of Learning And Motivation, Vol. 26, 125-173. DOI: 10.1016/S0079-7421(08)60053-5
- Nystrand, M. & Himley, M. (1984) Written text as social interaction. Theory Into Practice, (23)3, 198-207.
- O”Neil, L. M. (2015). The effects of metacognitive writing on student achievement. (Unpublished doctoral dissertation).Seattle Pacific University
- Özsoy, G. (2007). İlköğretim beşinci sınıfta üstbiliş stratejileri öğretiminin problem çözme başarısına etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Paris, S.G., Lipson, M.Y. & Wixson, K. K. (1983). Becoming a strategic reader. Contemporary Educational Psychology, 8(3), 293-316. DOI: 10.1016/0361-476X(83)90018-8
- Piaget, J. (2002). Language and thought of the child (3rd ed.). London: Routledge & Kegan Paul. https:// b o o k s . g o o g l e . c o m . t r / b o o k s ? hl=tr&lr=&id=WYoEXQLGRLEC&oi=fnd&pg=PR9&dq=language+and+mind+piaget&ots=s4cVljVKrl&sig= PiODhLkjYVuXf6DF5Awrj3XMPUk&redir_esc=y#v=onepage&q=language%20and%20mind%20piaget&f=fal se (E.T.: 21.01.2121).
- Robinson, S. (2007). An autobiography of the creative writing experience: How metacognition in the five metalearning domains informs creative writing. (Unpublished doctoral dissertation). The University of Calgary
- Rohman, D. G. (1965). Pre-writing the stage of discovery in the writing process. College Composition and Communication, 16(2), Critical Theory and the Teaching of Composition, Satire, Autobiography, 106-112. DOI: 10.2307/354885
- Sanchez-Villamil, O. I. (1991). The effects of two metacognitive strategies on intermediate ESL college students”$ writing. (Unpublished doctoral dissertation). Fordham University
- Scardamalia, M. (1984). Higher order abilities: Written communication. (ED273573). ERIC. https:// files.eric.ed.gov/fulltext/ED273573.pdf (E.T.: 04.03.2021)
- Schakel, S. K. (2001). Reflective paragraphs as metacognitive opportunities for writing improvement. (Unpublished doctoral dissertation). Indiana University of Pennsylvania
- Schraw, G. & Moshman, D. (1995). Metacognitive theories. Educational Psychology Review, (7)4, 351-371
- Shabaya, J. (2004). The role of pre-service teachers in developing metacognitive awareness strategies among student writers in an urban high school English classroom. (Unpublished doctoral dissertation). University of Akron
- Steinbach, J. C. (2008). The effect of metacognitive strategy instruction on writing. (Unpublished doctoral dissertation). University of Kentucky
- Strange, N. Y. (2001). The effects of journal writing on the reflective metacognitive analysis and study skills of college students enrolled in a critical reading and thinking course. (Unpublished doctoral dissertation). Temple University
- TDK (2021). https://sozluk.gov.tr/
- Witte, S. P. (1992). Context, Text, intertext: Toward a constructivist semiotic of writing. Written Communication, 9(2), 237-308. DOI: 10.1177/0741088392009002003
- Xiao, Y. (2016). An exploratory investigation into the metacognitive knowledge and metacognitive strategies of university EFL writers in china. (Unpublished doctoral dissertation). New York University
- Vygotsky, L. S. (1998). Düşünce ve dil. Toplumsal Dönüşüm Yayınları
Share this content: