7.2.2. Moda ve Sanat İlişkisi Bağlamında Yves Saint Laurent’den Günümüze Mondrian Elbise Tasarımının Dönemsel Analizi

7.2.2. Moda ve Sanat İlişkisi Bağlamında Yves Saint Laurent’den Günümüze Mondrian Elbise Tasarımının Dönemsel Analizi

DOI
PDF

Yazar: Esra OK ZÖHRA & Fatma KOÇ

Yıl: 2024 Cilt: 7 Sayı: 2 Sayfa: 11-25

Özet: Bu çalışma, 20. Yüzyıl moda tarihi sürecinde Neo-plastisizm sanat hareketinin en önemli sanatçılarından Mondrian’ın eserlerinden esinlenerek koleksiyonlar oluşturan farklı tasarımcıların tasarımları üzerinde odaklanarak yürütülmüştür. Yves Saint Lauren (YSL)’in 1965 yılında Neo-plastisizmin mirası De Stijl sanatçısı Mondrian’ın keskin hatlara sahip tablolarından esinlenerek keskin hatları olmayan kadın bedenine uyarlanmış giysiler tasarlamış ve moda tarihinde unutulmaz ikonik bir koleksiyona imza atmıştır. Betimsel olarak yürütülen çalışmada YSL’in 1965 yılında sunduğu ikonik “The Mondrian” koleksiyonu, 1991 yıllında Francesso Maria Bandini’nin Mondrian koleksiyonu ve 2011 yılında Agatha Ruiz de la Prada’nın Mondrian tablolarından esinlenerek hazırladıkları koleksiyonları hem biçimsel nitelikleri hem de dönemsel moda eğilimleri açısından analiz edilmiştir. Analizlerde tasarımda meydana gelen değişimler, kullanılan malzeme, teknik özellikler ve tasarım ilkeleri açısından değerlendirilirken her koleksiyon kendi içinde Mondrian tabloları ve YSL’nin tasarımlarından esinlenme yönü ile de tartışılmıştır. Karşılaştırma ile tasarım farklılıklarının yanı sıra Mondrian tabloları ve Neo-plastisizmin tasarımlardaki etkileri irdelenmiştir.

Çalışma sonucunda YSL’in esin kaynağı olarak Mondrian tablolarından renk, çizgi, üçüncü boyuttan arındırma (soyutlama) felsefesindeki tüm detayları giysi tasarımlarına aktardığı gözlemlenmiştir. Ancak izleyen yıllardaki koleksiyonlarda dönemin moda eğilimlerine göre gerek renk düzeni gerekse çizgi kalınlıklarının değiştirilmesi, suni deri, sentetik kumaş gibi malzemelerin kullanılması, verev hatlara yer verilmesi, üçüncü boyut hissi uyandırması ve kadın vücut hatlarını belirginleştiren detayların yer verilmesi nedeni ile blok formunda deformasyonlar görülmüştür. Dolayısı ile incelenen dönemlerde yapılan giysi tasarımlarında dönem trendleri ile esin kaynağının bütünselleştirildiği ancak genel olarak saflık ve sadeliğe dayalı Neo-plastik anlayışından uzaklaşıldığı görülmüştür.

 

Anahtar Kelimeler: Mondrian, Yves Saint Lauren, tasarım, Neo-plastisizm, De stijl.

Kaynakça

  • Altun, S. (2010), 1960’ların Moda Devrimi ve Batıda Takı Tasarımına Yansımaları, Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Tekstil Anasanat Dalı, yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi
  • Akyürek, M. (2017). Resmin Soyut ve Soyutlamadaki Yüzü: Yeni-Plastisizm. The Journal of Academic Social Science Studies, 2(Number: 55), 209–224. https://doi.org/10.9761/JASSS6981
  • Baudelaire, C. (1992). Critique d’art. Paris: Gallimard.
  • Boodro, M. (1990). Art and Fashion. Artnews, September: 120–7.
  • Duggan, G. G. (2001). The Greatest Show on Earth: A Look at Contemporary Fashion Shows and Their Relationship to Performance Art. Fashion Theory, 5(3), 243–270. https://doi.org/10.2752/136270401778960883
  • Dodge, R. (2010). Spring 2011’s Most Wearable Fashion Trends. Glamour.
  • Galambosova, C. (2023). The Forgotten Couturier Elsa Schiaparelli: Surrealism, Art and Revolutionary Fashion. DailyArt Magazine, (January).
  • Geczy, A. (2012). Modernity: Three Defining Moments in the Crossover of Art and Fashion, in Fashion and Art, ed. Adam Geczy and Vicki Karaminas, London: Berg.
  • Grewal, A. (2015). Art and Fashion: A Symbiotic Relationship. Namitr’s Academic Journal of Excellence, 1(2), 1–7.
  • Gürcüm, B. H., ve Yıldırım, R. (2017). Tekstil Tasarımında Sanatın Esin Kaynağı Olarak Kullanılması: Neo Plastisizm Örneği. Idil Journal of Art and Language, 6(39), 3209–3233. https://doi.org/10.7816/idil-06-39-13
  • Hollander, A. (1993). Seeing Through Clothes, University of California Press.
  • Kim, S. B. (1998). Is Fashion Art?, Fashion Theory, 2:1, 51-71, https://doi.org/10.2752/136270498779754515
  • Koca, E. ve Vural, T. and Koç, F. (2013). Evaluation Of The Tendency Of Consumers To Hedonic Clothing Shopping, International Association of Social Science Research- IASSRn, I (2), 54-64.
  • Koca, E. ve Koç, F. (2019). Modanın Beslendiği Oryantalist Öğeler: 1910-1920 Yılları Vogue Dergi Kapakları Örneği. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD), 6 (10) , 1-15.
  • Koç, F., Saatçıoğlu K., Çelik R. ve Nadasbaş S. E. (2016). Moda Tüketicilerinin Giysi Seçiminde Trendleri (Eğilim) Kullanma Durumları ve Giysi Stillerinin Belirlenmesine İlişkin Davranış Analizi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(43), 2588-2600.
  • Koca, E. ve Emiroğlu, S. (2019). 19. Yüzyıl Kadın Giysilerinin Kol Formu Açısından İncelenmesi, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD) 6(3), 238-251
  • Mackrell, A. (2005). Art and Fashion. Batsford, 9780713488739
  • Muller, F. (2000). Art & fashion. London: Thames & Hudson. Musée Yves Saint Laurent. (2018). Yves Saint Laurent Early Drawings. Musée.
  • Palmor, L. (2015). Piet Mondrian. Proto-fashion Theorist. Forma: revista d’estudis comparatius. Art, literatura, pensament, 0(11), 39–50.
  • Steele, V. (2012). Fashion, Editör Geczy, A. and Karaminas, V. Fashion and Art, Bloomsbury Publishing
  • Stern, R. (2004). Against fashion: Clothing as art, 1859-1930. Camb, MIT Press Sari, S., ve Kodaman, L. (2011). Yves Saint Laurent Giysi Tasarımlarında Piet Mondrian Etkisi. Akdeniz Sanat, 4(7), 59–62.
  • Ormen, Catherine. (1992). The Art of Yves Saint Laurent. Clarkson Potter Publishers.
  • Velasquez, A. (2019). Fashion Trends That Shaped the 2010s. Sourcing Journal.

İnternet Kaynakları

  • http1: https://www.theartstory.org/artist/mondrian-piet. Erişim Tarihi:20.01.2021
  • http2: Mondrian Tabloları, Piet Mondrian – 100 artworks – painting. https://www.wikiart.org/en/piet-mondrian. Erişim Tarihi: 25.01.2021.
  • http3: Burlet, F. (2019). Yves Saint Laurent Museum Shines Spotlight on Mondrian Dresses. https://wwd.com/
    feature/yves-saint-laurent-museum-shines-spotlight-on-mondrian-dresses-1203019240/. Erişim Tarihi:25.08.2023.
  • http4: 1960’li Yıllarda Moda. https://www.giyimvemoda.com/moda-dunyasi/1960li-yillarda-moda/310. 14.01.2021.
  • http5: YSL – The Mondrian Koleksiyonu, Musée Yves Saint Laurent Paris, The Mondrian Revolution. https://museeyslparis.com/en/stories/la-revolution-mondrian#original-sketches-autumn-winter-1965-haute-couturecollection-23. Erişim Tarihi:25.08.2023.
  • http6: Nueve Musas. (2010). Mondrian 1991. https://nuevemusas.wordpress.com/2010/06/01/mondrian-1991/. Erişim Tarihi:14 Ocak 2021
  • http7: F. M. Bandini – Mondrian Koleksiyonu, Mondrian 1991. https://nuevemusas.wordpress.com/2010/06/ 01/
    mondrian-1991/. Erişim Tarihi: 14.01.2021.
  • http8: Prada Fall 2011 Ready-to-Wear. https://www.vogue.com/fashion-shows/fall-2011-ready-to-wear/prada,
    Erişim Tarihi: 08.12.2020.
  • http9: A. R. Prada – Hazır giyim /2011 Koleksiyonu, Prada inspired Mondrian Dress. http://
    divalavie.blogspot.com/2011/11/item-224-prada-inspired-mondrian-dress.html. Erişim Tarihi: 14.01.2021.

Share this content:

Yorumlar kapalı.