Yazar: Ali KOÇ & Mehmet Akif KAPLAN
Yıl: 2022 Cilt: 6 Sayı: 1 Sayfa: 54-65
Özet: Bu araştırma, Cumhuriyet Dönemi Türk resim sanatı tarihinin ilk grubu olan ‘Asker Ressamlar Kuşağı’ içinde yer alan ressam Ali Rıza Bayazıt’ın (1883-1964) alanyazın çalışmalarında yeterli düzeyde yer almamasını temel alarak; onu incelemeyi; söz konusu grup içindeki yerini tespit etmeyi; sanatını değerlendirmeyi ve tanıtmayı hedefler. Bunun için öncelikli olarak Türk resminin ilk grubu olan ‘Asker Ressamlar Kuşağı’nın resim tarihimiz içindeki yerini işler. Sonra bu grubun sanatçılarının alanyazın çalışmalarında nasıl sınıflandırıldığını irdeler. Daha sonra ressam Ali Rıza Bayazıt’ın söz konusu bu sınıflandırmalar içinde nerede ve nasıl durduğunun cevabını arar. Öyle ki bu çalışmada ressam Ali Rıza Bayazıt’ın sanatında asker ressam hocalarından Halil Paşa’nın realist (gerçekçi) ve Hoca Ali Rıza Bey’in empresyonist (izlenimci) etkilerinin olduğu görülür. Dolayısıyla burada, askeri kimlikli bir sanatçı olarak Bayazıt’ın sanatında, sözü edilen grubun içinde yer alan 3. kuşak asker ressam hocalardan Halil Paşa ve Hoca Ali Rıza Bey’in katkıları tespit edilir. Yapılan değerlendirmeler doğrultusunda ressam Ali Rıza Bayazıt’ın ‘Asker Ressamlar Kuşağı’ sanatçılarından ‘Mekteb-i Harbiye-i şahane çıkışlı olanlar ve Türkiye’de resim eğitimi görenler’ arasında ve 4. kuşak asker ressamların önemli temsilcilerinden biri olduğu sonucuna varılır. Cumhuriyet Dönemi Türk resim sanatı üzerindeki sis perdelerinden birini ressam Ali Rıza Bayazıt nezdinde kaldırmaya girişen bu çalışmadan elde edilen sonuçların alana katkılar sağlayabileceği umut edilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Türk Resim Sanatı, Asker Ressamlar Kuşağı, Ali Rıza Bayazıt.
Kaynakça
- Bağcı, S. – Çağman, Filiz – R., Günsel – Tanındı, Z. (2006), Osmanlı Resim Sanatı, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, İstanbul
- Büyüköztürk, Ş. – Çakmak, Ebru K. – Akgün, Özcan E. – Karadeniz, Ş.– Demirel, F. (2009), Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Pegem Akademi Yayınları, Ankara
- Bayazıt, Bekir S. (1998), Kahramanmaraş’ta Bayazıtoğulları, Ukde Yayınları, Kahramanmaraş
- Ersoy, A. (1998), Günümüz Türk Resim Sanatı (1950’den 2000’e), Bilim Sanat Galerisi Yayınları, İstanbul
- Çiloğlu, İ. (2002), Asker Ressamlar Besteciler Sinema Tiyatro Sanatçıları ve Asker Kazanından Yiyen Sanatçılar, Yaylacık Matbaacılık, İstanbul
- İnanç, C. (2016), Türkiye’nin Çağdaşlaşma Sürecinde Asker Ressamların Sanat Eğitimine Katkıları, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Erzurum
- İnel, B. (2000), ‘Osmanlı’da Minyatür Sanatına Bir Bakış ve Resim Sanatının Öncüleri-2’, Türkiye’de Sanat Plastik Sanatlar Dergisi, Sayı: 42, sayfa: 12-19, İstanbul
- İslimyeli, N. (1965), Asker Ressamlar ve Ekoller, Asker Ressamlar Sanat Derneği Yayınları, Ankara
- Koç, A. (2003), ‘Maraş’ta Asker Ressamlar; Nüzhet İslimyeli, İhsan Çanakkaleli, Rüstem Avcıl’, Tarihi Uzunoluk Dergisi, Sayı: 15, sayfa: 76-80, Kahramanmaraş
- Koç, A. (2014), ‘Cumhuriyet Dönemi Türk Plastik Sanatlar Tarihinde Maraşlı Ressamlar Üzerine Bir Değerlendirme’, Uluslararası Cumhuriyet Döneminde Maraş Sempozyumu’, Kahramanmaraş Belediyesi Yayınları, sayfa: 460-488, Kahramanmaraş
- Öndin, N. (2003), Cumhuriyet’in Kültür Politikası ve Sanat 1923-1950, İnsancıl Yayınları, İstanbul
- Özsezgin, K. (1998), Cumhuriyetin 75 Yılında Türk Resmi, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara
- Patton, Michael Q. (2014), Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri, (Çev. Ed. Mesut Bütün, Selçuk Beşir Demir), Pegem Akademi Yayınları, Ankara
- Tansuğ, S. (1991), Çağdaş Türk Sanatı, Remzi Kitabevi Yayınları, İstanbul
- Turani, A. (2010), Dünya Sanat Tarihi, Remzi Kitabevi Yayınları, İstanbul
- h t t p s : / / 9 l i b . n e t / d o c u m e n t / 1 y 9 w o v w z – a l i – r % C 4 % B 1 z a – b a y a z i t – r e s i m – s e r g i s i – a%C3%A7%C4%B1l%C4%B1%C5%9F-davetiyesi.html (Erişim Tarihi: Mart 2022)
- https://www.istanbulsanatevi.com/sanatcilar/soyadi-b/beyazit-ali-riza/ali-riza-beyazit-biyografi/ (Erişim Tarihi: Mart 2022)
- http://www.turkishpaintings.com/index.php?p=37&l=1&modPainters_artistDetailID=757 (Erişim Tarihi: Nisan 2022)
- https://www.ankaraantikacilik.com/blog/684/ali-riza-beyazit-1883-1964 (Erişim Tarihi: Nisan 2022)
- https://arhm.ktb.gov.tr/artists/detail/2395/ali-riza-beyazit-1883-1963 (Erişim Tarihi: Nisan 2022)
- https://www.oguztopoglu.com/2014/12/ressam-ali-rza-beyazt-sahil-tablosu.html (Erişim Tarihi: Nisan 2022)
- https://www.istanbulantiksanat.com/urun/3169406/ali-riza-beyazit-1883-1963-degirmendere-cinarlikimzali- 9×14-cm-1940-tar (Erişim Tarihi: Nisan 2022)
- G ö r s e l 1 :https://9lib.net/document/1y9wovwz-ali-r%C4%B1za-bayazit-resim-serg i s i – a%C3%A7%C4%B1l%C4%B1%C5%9F-davetiyesi.html (Erişim Tarihi: Mart 2022)
- Görsel2:https://www.istanbulsanatevi.com/sanatcilar/soyadi-b/beyazit-ali-riza/ali-riza-beyazit-bogazici-6217/ (Erişim Tarihi: Nisan 2022)
- Görsel3:http://www.turkishpaintings.com/index.php?p=37&l=1&modPainters_artistDetailID=757 (Erişim Tarihi: Nisan 2022)
- Görsel4:http://www.turkishpaintings.com/index.php?p=37&l=1&modPainters_artistDetailID=757 (Erişim Tarihi: Nisan 2022)
- Görsel5:http://www.turkishpaintings.com/index.php?p=37&l=1&modPainters_artistDetailID=757 (Erişim Tarihi: Nisan 2022)
Share this content: