Yazar: Gülsevim CAN GÜRBÜZ
Yıl: 2021 Cilt: 5 Sayı: 1 Sayfa: 169-183
Özet: 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren ortaya çıkan “çağdaş” sanat yaklaşımlarında, farklı anlatım tarzlarının, referansların ya da bağlamsal konuların ön planda olduğu görülmektedir. Eleştirmen ve izleyiciyi “düşünmeye çağıran” herşey aracılığı ile var olabilen sanat üretimleri, yorumlanmayı talep edebilir, ancak klasik, modernist veya keskin bir sanat yargısı, kritiği ya da eleştirisinin tasarı ve etki alanına hitap etmeyebilir. Bu durum, sanatın tanımının genişlediği günümüz sanat dünyasında, gelişmelerin eş zamanlı olması bakımından, eleştiri üzerine daha esnek düşünmeye yönlendiren birtakım açıklamaları beraberinde getirir. Bu makale çalışması, çağdaş sanat dünyasından örnekler beraberinde, eleştiri kavramı üzerine yapılmış yorumlamaları içermektedir. Makalede çağdaş sanat alanının oldukça kapsamlı olması sebebiyle, sanat üretimi örnekleri, günümüz sanatında karşılaşılan bazı sanatçılar ve üretimleri ile sınırlandırılmıştır. Bu seçimde daha çok üretimlerin bağlamsal yaklaşım konusuna elverişliliği temel alınmıştır. Makalede “eleştiri” ile birlikte, bu konudan daha az sınırlı olan “bağlamsal inceleme, temsil ve izleyici” üzerine de yoğunlaşmak, sanat alanını bir bütün olarak ele almak, kapsam genişliği ile daha doğru ve rahat bir çalışma alanı sağlamıştır.
Anahtar Kelimeler: Sanat Eleştirisi, Eleştirmen, Çağdaş Sanat, Bağlam.
Kaynakça
- Barrett, T. (2014). Sanatı Eleştirmek: Günceli Anlamak. (Çev. G. Metin). (2. Basım). İstanbul: Hayalperest Yayınevi. (Eserin orijinali 1994’te yayımlandı).
- Berger, J. (2011). Görünüre Dair Küçük Bir Teoriye Doğru Adımlar. (5. Basım). (Çev. B. Somay). İstanbul: Metis Yayınları. (Eserin orijinali 1997’de yayımlandı).
- Bolla, P. D. (2012). Sanat ve Estetik. (2. Basım).(Çev. K. Koş). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.(Eserin orijinali 2001’de yayımlandı).
- Bourriaud, N. (2005). İlişkisel Estetik. (Çev. S. Özen). İstanbul: Bağlam Yayınları. (Eserin orijinali 1998’de yayımlandı).
- Breton, A. (2009). Sürrealist Manifestolar. İstanbul: Altıkırkbeş Yayın
- Cromer, Jim (1990). History, Theory And Practice of Art Criticism in Art Education, National Art Education Association.
- Erinç, M. S. (1995). Resim Eleştirisi Üzerine, Hil Yayın, İstanbul
- Minor,V. H.(2013). Sanat Tarihinin Tarihi. (Çev. C. Soydemir) İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.(Eserin orijinali 1994’te yayımlandı).
- Moran, B. (2003). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, İletişim Yayınları, 10. Baskı, İstanbul
- Short, M. (2015). Yaratıcı Fotoğrafçılıkta Bağlam ve Anlatı. (Çev. B. Berkman Padar).İstanbul: Literatür Yayınları. (Eserin orijinali 2011’de yayımlandı).
- Şahiner, R. (2015). Çağdaş Sanatta Temsiliyet Krizi. Ankara: Ütopya Yayınevi
- Şener, S. (2006). Sanat Eleştirisinde Özgün Yorum ve Yaratıcılık. 8. Ulusal Sanat Sempozyumu, Hacettepe Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi Yayınları, 581-588.
- İnternet: Bakırcı Ç. M. (2013). Stanford Hapishane Deneyi. Web: http://evrimagaci.org/photo/tr/stanfordhapishane- deneyi adresinden 22 Nisan 2016’da alınmıştır.
- İnternet: Beykal, C. (2003). Eleştirinin Sonu. Makale. Web: https://earsiv.anadolu.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/ 11421/991/173972.pdf?sequence=1&isAllowed=y. adresinden 27 Temmuz 2017’de alınmıştır.
- İnternet:https://leesean.net/response-to-on-the-rights-of-molotov-man/ 25 Mayıs 2021’de alınmıştır.
- İnternet:https://sozluk.gov.tr/ Türk Dil Kurumu Güncel Sözlüğü’nden 1 Mayıs 2021’de alınmıştır.
- İnternet: https://www.poetikhars.com/ adresinden 1 Mart 2021’de alınmıştır.
- İnternet: http://www.khanacademy.org.tr adresinden 1 Mart 2021’de alınmıştır.
- Görsel 1:http://www.wikiart.org/
- Görsel 2:http://www.khanacademy.org.tr
- Görsel 3:http://www.artic.edu
- Görsel 4:Short, M.(2015). Yaratıcı Fotoğrafçılıkta Bağlam ve Anlatı. (Çev. B. Berkman Padar). İstanbul: Literatür Yayınları.
- Görsel 5:https://leesean.net/response-to-on-the-rights-of-molotov-man/
Share this content: