ETİK İLKELER
Sanat ve İnsan Dergisi Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi’nin yanı sıra, Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan “COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors” ve “COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors” rehberleri temelinde etik görev ve sorumlulukları yerine getirmeyi taahhüt eder; yazar ve hakemlerin de bu çerçevede davranmasını bekler.
YAZARLARIN ETİK SORUMLULUKLARI
Yazar(lar)ın gönderdikleri çalışmaların özgün olması beklenmektedir. Yazar(lar)ın başka çalışmalardan yararlanmaları veya başka çalışmaları kullanmaları durumunda eksiksiz ve doğru bir biçimde atıfta bulunmaları ve/veya alıntı yapmaları gerekmektedir.
Çalışmanın oluşturulmasında içeriğe entelektüel açıdan katkı sağlamayan kişiler, yazar olarak belirtilmemelidir.
Yayımlanmak üzere gönderilen tüm çalışmaların varsa çıkar çatışması teşkil edebilecek durumları ve ilişkileri açıklanmalıdır.
Yazar(lar)dan değerlendirme süreçleri çerçevesinde makalelerine ilişkin ham veri talep edilebilir, böyle bir durumda yazar(lar) beklenen veri ve bilgileri yayın kurulu ve bilim kuruluna sunmaya hazır olmalıdır.
Yazar(lar) kullanılan verilerin kullanım haklarına, araştırma ve analizlerle ilgili gerekli izinlere sahip olmak durumundadır veya çalışmalarında insan ve hayvan haklarının korunmasını sağlamakla yükümlüdür. Çalışmalarda kullanılan deneklere ilişkin etik kurul onayı olmalıdır. Deneysel araştırmalara ilişkin izinlerin olmadığı durumlarda, çalışmanın reddedebileceğini kabul etmiş sayılırlar.
Yazar(lar)ın yayımlanmış, erken görünüm veya değerlendirme aşamasındaki çalışmasıyla ilgili bir yanlış ya da hatayı fark etmesi durumunda, dergi editörünü veya yayıncıyı bilgilendirme, düzeltme veya geri çekme işlemlerinde editörle işbirliği yapma yükümlülüğü bulunmaktadır.
Yazarlar çalışmalarını aynı anda birden fazla derginin başvuru sürecinde bulunduramaz. Her bir başvuru önceki başvurunun tamamlanmasını takiben başlatılabilir. Başka bir dergide yayımlanmış çalışma gönderilemez.
Değerlendirme süreci başlamış bir çalışmanın yazar sorumluluklarının değiştirilmesi (yazar ekleme, yazar sırası değiştirme, yazar çıkartma gibi) teklif edilemez.
Dergiye gönderilen makalelerin başka bir dergiye gönderilmediği belirtilmeli ve Telif Hakları Devir Sözleşmesi doldurularak ıslak imza ile imzalandıktan sonra sisteme yüklenmelidir.
Yazarlar makalelerinde kullandıkları telif hakkı içeren her türlü unsur için yasal izinleri almış olmalıdır, herhangi bir unsurun kullanımından doğan telif hakkı sorunlarından dergi sorumlu değildir.
Dergimize gönderilen makaleler, Türkiye Cumhuriyeti anayasası ve yasaları ile Türkiye Cumhuriyeti’nin uluslararası alanda savunduğu resmi tezlerine aykırı nitelikte olamaz. Makale içeriğinde doğrudan ya da ima yolu ile böyle bir durum tespit edilirse editör ya da yayın kurulu tarafından reddedilir.
Dergide yayımlanan çalışmaların içeriğinden kaynaklanan hukuki sorumluluk yazar(lar)a aittir. Dergi bu konularla ilgili hiçbir yasal sorumluluk kabul etmemektedir.
Dergi reklam amacı ile yayımlanan makaledeki ticari ürünlerin özellikleri ve açıklamaları konusunda hiçbir garanti vermemekte ve sorumluluk kabul etmemektedir. Eğer makalede doğrudan veya dolaylı ticari bağlantı veya çalışma için maddi destek veren kurum mevcut ise yazarlar bu bağlantıyı beyan etmek ve aralarında hiçbir ticari ilişki bulunmadığını bildirmek zorundadır.
HAKEMLERİN ETİK SORUMLULUKLARI
Sanat ve İnsan Dergisi’ne başvuran tüm makalelerin değerlendirme süreci, “iki taraflı kör hakemlik” yöntemi ile yürütülür. Hakemler yazarlar ile doğrudan iletişime geçemez, değerlendirme ve yorumlar editör veya dergi yönetim sistemi aracılığıyla iletilir.
Bu çerçevede dergi için çalışma değerlendiren hakemlerin aşağıdaki etik sorumluluklara sahip olması beklenmektedir.
Sadece uzmanlık alanı ile ilgili makaleleri değerlendirmeyi kabul etmelidir.
Tarafsızlık ve gizlilik içerisinde değerlendirme yapmalıdır.
Değerlendirme sürecinde çıkar çatışması ile karşı karşıya olduğunu düşünürse, çalışmayı incelemeyi kabul etmemeli ve dergi editörünü bilgilendirmelidir.
Editör, hakemlere makalelerin, yazarların özel mülkü olduğunu ve bunun imtiyazlı bir iletişim olduğunu açıkça belirtir. Hakemler ve yayın kurulu üyeleri topluma açık bir şekilde makaleleri tartışamaz. Hakemler kişisel kullanım için makalelerin kopyalarını çıkaramaz ve editörün izni olmadan makaleleri başkasına veremez.
Gizlilik ilkesi gereği inceledikleri çalışmaları değerlendirme sürecinden sonra imha etmelidir. İnceledikleri çalışmaların sadece nihai versiyonlarını ancak yayımlandıktan sonra kullanılabilir.
Değerlendirmeyi nesnel bir şekilde sadece çalışmanın içeriği ile ilgili olarak yapmalıdır. Milliyet, cinsiyet, dini inançlar, siyasal düşünceler ve ticari kaygıların değerlendirmeye etki etmesine izin vermemelidir.
Değerlendirmeyi yapıcı ve nazik bir dille yapmalıdır. Düşmanlık, iftira ve hakaret içeren aşağılayıcı kişisel yorumlar yapmamalıdır.
Değerlendirmeyi kabul ettikleri çalışmayı zamanında ve yukarıdaki etik sorumluluklarda gerçekleştirmelidir.
EDİTÖRLERİN ETİK SORUMLULUKLARI
Sanat ve İnsan Dergisi editor, alan editörü, editör yardımcıları ve dil editörleri aşağıdaki etik görev ve sorumluluklara sahip olmalıdır.
Editörler yayımlanma amacıyla dergiye yollanmış olan çalışmaları tarafsızca ele alır. Yazarlarının ırk, din, dil, etnik köken, cinsiyet, siyasal veya başka bir görüş, mülkiyet, kıdem, unvan, kurumsal ilişkiler veya başka herhangi bir özelliğinden hareketle ayrıma uğratılmaksızın, akademik ölçütlerle değerlendirmeye tabi tutarlar.
Çıkar çatışması içerebilecek durumlarda yazar, hakem, editör birbirine karşı sorumludur. Dergiye yollanan yazılarda, yayın sürecinde yer alan bileşenlerden birinin (yazar, hakem ya da editör), yayın sürecini (makale gönderimi, değerlendirme, editoryal kararlarla; yazar, hakem ve editörler arasındaki iletişim) olumsuz biçimde etkileyebilecek bir çıkar rekabeti içinde olması durumunda, bu çıkar çatışması belirtilmek durumundadır.
Editörler, dergide yayımlanan her yayından sorumludur. Bu sorumluluk bağlamında editörler, aşağıdaki yükümlülükleri taşımaktadır.
Sürekli olarak derginin gelişimini sağlamak,
Dergide yayımlanan çalışmaların kalitesini geliştirmeye yönelik süreçleri yürütmek,
Düşünce özgürlüğünü desteklemek,
Akademik açıdan bütünlüğü sağlamak,
Fikri mülkiyet hakları ve etik standartlardan taviz vermeden iş süreçlerini devam ettirmek,
Düzeltme, açıklama gerektiren konularda yayın açısından açıklık ve şeffaflık göstermek, gerekli gördüğünde yayın kurulunu bilgilendirmek,
Dergi yayın politikasında yer alan “iki taraflı kör hakemlik” yöntemini uygulamak,
Editörler her çalışmanın adil, tarafsız ve zamanında değerlendirme sürecinin tamamlanmasını sağlamakla yükümlüdür.
EDİTÖR VE YAZAR İLİŞKİSİ
Dergi kapsamına uygun olan çalışmalar, ciddi problemi olmaması halinde, editörler tarafından ön değerlendirme aşamasına alınmalıdır.
Editörler yazarlara açıklayıcı ve bilgilendirici şekilde bildirim ve dönüş sağlamalıdır.
Editör, yazar ve hakemlerin bireysel verilerini korumaktan sorumludur.
Editöryal süreç yazının yayımlanmasına kadar sürer, hakemlerin düzeltme önerilerinin dışında da editör yazarlardan son aşamaya kadar düzeltme talep edebilir.
EDİTÖR VE HAKEM İLİŞKİSİ
Editörler hakemleri çalışmanın konusuna uygun olarak belirlemelidir.
Editörler hakemlerin değerlendirme aşamasında ihtiyaç duyacakları bilgi ve rehberleri sağlamakla yükümlüdür.
Editörler yazarlar ve hakemler arasında çıkar çatışması olup olmadığını gözetmek durumundadır.
Editörler körleme hakemlik bağlamında hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutmalıdır.
Editörler hakemleri zamanında dönüş ve performans gibi ölçütlerle değerlendirmelidir.
Editörler çalışmalarda yer alan hata, tutarsızlık ya da yanlış yönlendirme içeren yargıların hızlı bir şekilde düzeltilmesini sağlamalıdır.