Yazar: Rabia KAYA & Serpil AKDAĞLI
Yıl: 2023 Cilt: 7 Sayı: 2 Sayfa: 1-10
Özet: İkinci Dünya Savaşı ardından ileri dönemde Amerika’da değişen sanat ortamı, geçmiş akımların birikimlerini ve etkisini yapısal anlamda içerisinde bulundururken, sanatçılar da kendine özgü bir yeni sanat dilleri geliştirmiş, kompozisyon, teknik ve var olan plastik değerlerin dışına çıkarak somutlaşmış biçimciliği yıkmışlardır. Oluşum çerçevesinde Amerikan kültüründe gerçekleşmiş sanat tarihinde önemli bir yer edinen Soyut Dışavurumculuk akımı resim sanatının ve günlük hayatın realitesindeki sınırların mutlak olarak ayrıştığı içe dönük bir yaklaşım olmuştur. Sürecin düşünsel yapısıyla uyumlu ve bilinçli devinimlerin geçersiz kılınarak tümüyle içsel yaratımın, dürtülerin egemenliğinde sürdürülen otomatizm tekniği birçok Amerikalı sanatçıyı ve Jackson Pollock’u etkilemiş, özgün nitelik kazanmasında önemli bir etken olmuştur. Bilinçdışı hareketlerin serbest akışı Pollock’un sanat anlayışındaki gelişim sürecinde devam eden tavrı olmak ile beraber avangard sanatçı niteliğini kazandırmıştır. Bu makalede otomatizm etkisi ile gerçekleşen Jackson Pollock’un eserlerinin biçimsel ve teknik özellikleri, süreç içerisinde değişimi nitel araştırma yöntemleri ile incelenmiş ve sanatçının avangard sanata olan katkıları vurgulanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Soyut Dışavurumculuk, Jackson Pollock, otomatizm, avangard sanat
Kaynakça
Antmen, A. (2021) 20.Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar, İstanbul: Sel Yayıncılık
Boynukalın, R. (2018) An Instinctive Motion In Art: Automatism, İ. Aysel & İ.Y. Yorulmaz & Ç. Kaya içinde, Talks on Education, Art, and Philosophy, (s. 117-118), United States: Vernon Press
Cernuschi, C. & Herczynski, A. (2008) The Subversion of Gravity in Jackson Pollock’s Abstractions, The Art Bulletin CAA, 90 (4), 616-639
Danto, A.C. (2013) Sanat Nedir, (Çev. Zeynep Baransel) İstanbul: Sel Yayıncılık
D’Alleva, A. (2015) Sanat Tarihi Nasıl Yazılır?, (Çev. Emel A. Aksoy) İstanbul: Literatür Yayınları
Ergüven, M. (2007) Görmece, İstanbul: Metis Yayınları
Eşen, A. C. (2015) Resim Sanatı Tarihinde Devrimler ve Karşıdevrimler, İstanbul: Kaynak Yayınları
Farthing, S. (2012) Sanatın Tüm Öyküsü, (Çev. Gizem Aldoğan-Firdevs Candil Çulcu) Çin: Hayalperest Yayınevi
Foster, H. (2013) Sanat-Mimarlık Kompleksi Küreselleşme Çağında Sanat, Mimarlık ve Tasarımın Birliği, (Çev. Serpil Özaloğlu) İstanbul: İletişim Yayınları
Gompertz, W. (2019) Pardon Neye Bakmıştınız? Modern Sanatın 150 Yıllık Şaşırtıcı, Sarsıcı, Kimi Zaman da Tuhaf Hikâyesi, (Çev. Süreyya Evren) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları
Hunter, S. (1956) Jackson Pollock, New York: The Museum Of Modern Art
9
Herman, A.B & Paoletti, J. (2004) Re-Reading Jackson Pollock’s “She-Wolf”, Artibus et Historiae, 25 (50), 139-155
Hopkins, D. (2018) Modern Sanattan Sonra, (Çev. Firdevs Candil Erdoğan) İstanbul: Hayalperest Yayınevi
Hobbs, R.C. (1978) Abstract Expressionism: The Formative Years, New York: Herbert F. Johnson Museum of Art, Cornell University
Kamışoğlu, S. Ö. (2012) Jackson Pollock ve Jung İlişkisi,Işık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi
Karmel P. (1999) Jackson Pollock: Interviews, Articles, and Reviews, New York: The Museum of Modern Art
Kępińska, A. & Lee, P.(1986) Chaos as a Value in the Mythological Background of Action Painting, Artibus et Historiae, 7 (14), 107-123
Marter, J. (2005) Abstract Expressionism: The International Context, New Brunswick, New Jersey and London : Rutgers University Presss
Millard, C.W. (1983) Jackson Pollock, The Hudson Review, 36 (2), 338-344
Soussloff, C.M. (2004) Jackson Pollock’s Post-Ritual Performance: Memories Arrested in Space, The MIT Press, 48 (1), 60-78
Türkdoğan, T. (2014) Sanat Kültür Politika – Modernizm Sonrası Tartışmalar, Ankara: Nobel Yayıncılık
Yılmaz, M. (2005) Modernizmden Postmodernizme Sanat, Ankara: Ütopya Yayınevi
Görsel Kaynaklar
Resim 1: https://www.moma.org/collection/works/78719 (Erişim Tarihi: 14.03.2023)
Resim 2: https://philamuseum.org/collection/object/69527 (Erişim Tarihi: 14.03.2023)
Resim 3: https://searchthecollection.nga.gov.au/object/45694 (Erişim Tarihi: 14.03.2023)
Resim 4: https://www.moca.org/collection/work/number-1 (Erişim Tarihi: 14.03.2023)
Resim 5: https://www.moma.org/collection/works/78386 (Erişim Tarihi: 14.03.2023)
Share this content: