Yazar: Özlem KUM
Yıl: 2024 Cilt: 8 Sayı: 2 Sayfa: 186-197
Özet: Logo, bir şirket, markayı görsel olarak temsil eden semboldür. Bir markanın kimliğini oluşturan ve onun tanınmasında önemli rol oynayan logolar, tanınabilirlik, basitlik, özgünlük, ölçeklenebilirlik ve renk seçimi gibi temel özelliklere sahiptir. Ambigram ve palindrom logolar, görsel etkileyicilik, akılda kalıcılık, dinamiklik ve karmaşadan uzak olması gibi faktörlere bağlı olarak daha estetik ve dengeli görünüme sahip tasarımlardır. Ayrıca, ambigram ve palindrom logolar, tasarımcıların yaratıcılığını ve teknik becerisini sergileyen karmaşık ancak estetik olarak da tatmin edici grafik unsurlardır. Ambigramlar, bir kelimenin belirli bir açıdan döndürüldüğünde hala aynı ya da başka bir kelime olarak okunabilmesini sağlamakta ve iki farklı tipografik okumayı aynı eğriler kümesine sıkıştırarak oluşturulmuş tasarımlardır. Öte yandan, palindrom tersten okunduğunda da aynı dizilimi koruyan bir kelime, sayı veya yapıdır; bu prensip de palindromun simetrik ve tekrarlı doğasını vurgular. Palindrom logolar her iki yönde de okunabilen tasarımlardır ve estetik ile fonksiyonellik açısından tasarım dünyasında dikkat çekici bir yer tutar. Ambigram ve palindrom logolar hem görsel hem de anlam açısından çok yönlü bir ifade sağlar ve markaların hafızada kalıcılığını artırabilir. Simetrik yapıları sayesinde bu logolar markanın tasarım ve mesaj yönünden dengeli ve güçlü bir imaj sergilemesine olanak tanır.
Çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman incelemesiyle, internet üzerinden rastgele (random) seçilen ambigram ve palindrom yöntemleri ile tasarlanmış 10 adet logo çözümlenmiştir; ambigram ve palindrom logo çözümlemeleri ile bu tür logoların tasarım prensiplerinin ve estetik özelliklerinin belirlenmesi, sade ve etkili bir logo tasarımının unsurlarının ortaya konması amaçlanmıştır.
Bu çalışmada, ele alınan ambigram ve palindrom logoların tasarımında sade ve karmaşadan uzak bir yaklaşım benimsendiği, renklerin genellikle monokrom olduğu ve tasarımda rotasyonel ve ayna yansıması türlerinin öne çıktığı sonucuna varılmıştır. Ayrıca, Ambigram ve palindrom logo tasarımlarında sans-serif fontların yaygın olarak kullanıldığı sonucuna da ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Ambigram, Palindrom, Logo.
Kaynakça
- Arıkan, A. G. (2009). İmgeden baskıya grafik tasarım (1. baskı). Eğitim Kitabevi.
- Abo-elgheat, H. (2023). Visual persuasion techniques in ambigram art and application in contemporary advertising design. Journal of Design Sciences and Applied Arts, 4(1), 215-229. https://doi.org/10.21608/jdsaa.2022.140814.1190
- Alsaç, Ü. (1992), Anastas Mum Satsana (anagramlar, poligromlar ile başka dil ve sözcük oyunları üstüne denemeler), Yapı Kredi Yayınları,İstanbul.
- Becer, E. (2013). İletişim ve grafik tasarım. (9. baskı). Dost Yayınevi.
Ambrose, G., & Harris, P. (2019). Görsel grafik tasarım sözlüğü (3. basım). Literatür Kitabevi. - Ambrose, G., & Harris, P. (2018). Tipografinin temelleri (2. basım). Literatür Kitabevi.
- Ambrose, G., & Harris, P. (2020). Grafik tasarımda tipografi (2. basım). Literatür Kitabevi.
- Becer, E. (2013). İletişim ve grafik tasarım (9. baskı). Dost Kitabevi.
Joneid, S., Eshraghi, M., & Ebrahimipour, A. (2019). An analysis of the ambigram method and its capability in sign
design with a look at the works of Nikita Prokhorov. Honar-Ha-Ye-Ziba: Honar-Ha-Ye-Tajassomi, 25(4), 117-124. https://doi.org/10.22059/jfava.2019.289112.666328 - Uçar, T. F. (2019). Görsel iletişim ve grafik tasarım (10. baskı). İnkilap Kitabevi.
Ertan, P. G., & Sansarcı, D. (2020). Görsel sanatlarda anlam ve algı (3. baskı). Alternatif Yayıncılık. - Yıldız, H. (2008). Bir kelime oyununu tasnif denemesi Türk dilinde palindromlar. Dil Araştırmaları, 2(2), 57-78. Mishra, P., & Bhatnagar, G. (2013). Of Art & math: introducing ambigrams. At Right Angles, 2(3), 28-33. ISSN 2582-1873.
- Polster, B. (2000). Mathemagical ambigrams. In proceedings of the mathematics and art conference (pp. 21-32).
- Choi, J. S., & Lee, K. H. (2016). Cubic ambigram generating method optimized for 3D printing. 한국 CDE 학회 학술 발표회 논문집, 339-345.
- Sevildi, İ. (2014). Tipografi ve logo tasarımındaki önemi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Altunay, E., Oral, G. & Yalçınkaya, M. (2014). Eğitim kurumlarında mobbing uygulamalarına ilişkin nitel bir araştırma. Sakarya University Journal of Education, 4(1), 62-80. https://doi.org/10.19126/suje.37750
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (11.Baskı). Seçkin Yayıncılık.
İnternet Kaynakları
Ambigram. (2024, Ağustos 17). Vikipedi. https://tr.wikipedia.org/wiki/Ambigram.
Palindrom. (2024, Ağustos 17). Vikipedi. https://tr.wikipedia.org/wiki/Palindrom.
Logo. (2024, Ağustos 18). Vikipedi. https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0mlek.
196
Görsel Kaynaklar
Görsel 1: Sun Microsystems. (n.d.). Sun Microsystems logo [Ambigram]. Wikimedia Commons. https://
upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d5/SUN_microsystems_logo_ambigram.png. Erişim tarihi: 21 Temmuz
2024.
Görsel 2: OXXO. (n.d.). OXXO store [Web sayfası]. İstinye Park. https://istinyepark.com.tr/tr/store/oxxo/. Erişim
tarihi: 21 Temmuz 2024.
Görsel 3: DeLorean Motor Company. (n.d.). DeLorean Motor Company logo [Logo]. Logo.wine. https://
www.logo.wine/logo/DeLorean_Motor_Company. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2024.
Görsel 4: ABBA. (n.d.). ABBA logo [Logo]. Wikimedia Commons. https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/
f/f4/ABBA-Logo.svg. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2024.
Görsel 5: Loewy, R. (n.d.). New Man logo [Ambigram]. Wikimedia Commons. https://upload.wikimedia.org/
wikipedia/commons/e/e3/Ambigram_New_Man_logo_by_Raymond_Loewy.png. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2024.
Görsel 6: TAT. (n.d.). TAT logo [PDF]. Wikimedia Commons. https://tr.m.wikipedia.org/wiki/
Dosya:TAT_Logo_3d.pdf. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2024.
Görsel 7: Esse. (n.d.). Esse logo [Logo]. Seeklogo. https://seeklogo.com/vector-logo/318708/esse. Erişim tarihi: 21
Temmuz 2024.
Görsel 8: OPPO. (2019). OPPO logo [Logo]. Wikimedia Commons. https://commons.wikimedia.org/wiki/
File:OPPO_LOGO_2019.png. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2024.
- Görsel 9: Avva. (n.d.). Avva şirketi logosu [Logo]. Wikimedia Commons. https://upload.wikimedia.org/wikipedia/tr/
3/3b/Avva_%C5%9Eirketi_Logosu.png. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2024. - Görsel 10: Eve. (n.d.). Eve store [Web sayfası]. Marmara Park. https://www.marmarapark.com/magazalar/eve/. Erişim
tarihi: 21 Temmuz 2024.
Share this content: