Yazar: Yasemin ALTIN & Levent MERCİN
Cilt: 8 Sayı: 1 Sayfa: 47-66
Özet: Görsel unsurlar aracılığıyla iletişim kurmayı sağlayan grafik tasarım var olduğu günden beri sürekli değişim içinde olmuştur. Grafik tasarımın alanında yaşanan son değişimlerden birisi de yapay zekanın grafik tasarım alanında kullanılmaya başlaması olduğu söylenebilir. Yaşanan her değişimde olduğu gibi bu değişiminde bazı olumlu ve olumsuz sonuçları olması muhtemeldir. Yapay zekânın grafik tasarımda kullanılması tasarımcının iş yükünün azalmasını, yeni farklı fikirler geliştirmesini, zamandan tasarruf etmesini sağlayabilir. Ancak bununla birlikte yapay zekânın grafik tasarım alanında kullanımının özellikle etik sorunlara yol açabileceği öngörülmektedir. Eğitildiği veri setlerinde bulunan görseller ile yapay zekâ tarafından üretilen ‘’yeni’’ görselin telif hakkının kime ait olacağı, ayrıca bu yeni görselin intihale neden olup olmayacağı etik sorunlardan bazılarıdır. Bunun yanı sıra yapay zekâ tarafından üretilen gerçekçi görseller kullanılarak üretilen içeriklerin dezenformasyona, provokasyona ve kutuplaşmalara neden olma ihtimali de bulunmaktadır. Yapay zekânın sosyokültürel etik normları henüz yeterli seviyede değerlendirme yetisinin bulunmamasının da sorunlu tasarımların ortaya çıkmasına neden olması muhtemeldir. Ayrıca yapay zekânın grafik tasarım alanında istihdamda azalmaya neden olabileceği ve grafik tasarımcının toplumda değer kaybetmesine neden olması söz konusudur.
Grafik tasarımda yapay zekâ kullanımın olası etik sorunlarının çözümünün grafik tasarımcının yaşanan gelişmeleri takip ederek güncel kalmasıyla, yapay zekâyı yardımcı araç olarak kullanarak bilinçli tasarımlar ortaya koymasıyla, grafik tasarım uygulama geliştiricilerin ve hukukçuların olası etik sorunlar hakkında gerçekleştireceği çalışmalarla mümkün olabileceği söylenebilir.
Bu noktadan hareketle bu araştırmanın amacı grafik tasarım alanındaki yapay zekâ kullanımının getirdiği etik sorunları incelemek ve elde edilen bulgulara göre çözüm önerileri geliştirmektir. Araştırmada ilgili alan yazın taraması yanında nitel yöntemlerden uzman görüşlerine de müracaat edilecek, elde edilen görüşler yorumlanacaktır.
Anahtar Kelimeler: Grafik Tasarım, Yapay Zekâ, Etik, Sanat, Tasarım