Yazar: Bülent Ümit ERUTKU
Yıl: 2024 Cilt: 8 Sayı: 2 Sayfa: 259-267
Özet: Gum bikromat fotoğraf baskı yöntemi, ilk fotoğraf baskı yöntemlerinden biridir. Resimsel etkisinden dolayı fotoğraf sanatı tarihinde tercih edilmiştir. Yapay zekâ ile görüntü üretilmesine rağmen, bu eski fotoğraf baskı yöntemi günümüzde hâlâ fotoğrafçılar ve sanatçılar tarafından sanatsal üretim amacıyla kullanılmaktadır. Alternatif baskı yöntemlerinden biri olan bu teknikte, sulu boya gibi yapay renklendiriciler kullanılagelmiştir. Bu çalışmanın amacı yapay renklendiriciler yerine kök boya (Rubia tinctorum), hibiskus (Hibiscus sabdariffa-Roselle) ve pancarın (Beta vulgaris var. Cruenta alef) doğal pigment olarak gum bikromat fotoğraf baskı yöntemdeki etkisini araştırmaktır.
Çalışma nicel araştırmanın bir türü olan deneysel araştırma yöntemine göre yapılmıştır. Bu kapsamda, pigment çözeltileri hazırlanmış, fotoğraf baskılarının yoğunluk ile spektrofotometrik ölçümleri yapılmıştır. Yapılan deneyler sonucunda elde edilen sayısal veriler analiz edilmiştir. Bu çalışmalarda baskılarda renksel farklılıklar oluştuğu tespit edilmiştir. Kök boya ve pancar pigment çözeltili baskıların renk bağlamında belirgin fark oluşturduğu görülmüştür. Kök boya, hibiskus ve pancarın gum bikromat fotoğraf baskısında renk elde etmek amacıyla kullanılabileceğine kanaat
getirilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Fotoğraf, Gum Bikromat Fotoğraf, Kök boya, Hibiskus, Pancar.
Kaynakça
- Aishah, B., Nursabrina, M., Noriham, A., Norizzah, A.R. ve Mohamad Shahrimi, H. (2013). International anthocyanins from hibiscus sabdariffa, melastoma malabathricum and ipomoea batatas and its color properties. Food Research Journal, 20(2): 827-834.
- Anderson. C. Z. (2017). Gum printing: A step-by-step manual, highlighting artists and their creative practice. Taylor & Francis.
- Anna Vila, Silvia A. Centeno, Lisa Barro & Nora W. Kennedy (2013). Understanding the gum dichromate process in pictorialist photographs: A literature review and technical study, Studies in Conservation, 58:3, 176-188.
- Baydar, H. (2021). Tıbbi ve aromatik bitkiler bilimi ve teknolojisi. Nobel Yayınları.
- Becenen, N. & Sarıca, A. (2018). Edirne’de bitkisel doğal boyama. Hiperlink Yayınları.
- Demachy & Maskell (1898). Le Procédé à la gomme bichromatée ou Photo-aquateinte. Quai des Grands.
- Enez, N. (1987). Doğal boyamacılık. Anadolu’da yün boyamacılığında kullanılmış olan bitkiler ve doğal boyalarla yün boyamacılığı. Marmara Üniversitesi.
- Erutku, B. (2019). Gum bikromat fotoğraf baskısında pigment olarak zerdeçal kullanımı. İstanbul Aydın Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, 5(10), 109-114. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1074193
- Erutku, B. Ü. (2022). The effect of salvia, lavandula and fennel as pigments in gum bicromate photo print. International Journal of Interdisciplinary and Intercultural Art, 7(14), 30-37. http://dx.doi.org/10.29228/ijiia.176
- Erutku, B. Ü. & Temuçin H. (2023). Zeytin yaprağının pigment olarak gum bikromat fotoğraf baskı yönteminde kullanımı. International Journal of Interdisciplinary and Intercultural Art, cilt.8, sa.16, ss.107-114. http://dx.doi.org/10.29228/ijiia.202
- Gautam, R. D. (2004). Sorrel -a lesser- known source of medicinal soft drink and food in India. Naturel. Product Radiance, 3(5): 338-342.
- Gökbulut, Ç. & Kıcık, H. (2023). Pamuklu kumaşların bitki bazlı gıda boyaları ile boyanabilirliğinin araştırılması. Sürdürülebilir Mühendislik Uygulamaları ve Teknolojik Gelişmeler Dergisi. 2023, 6(1): 118-128. https://doi.org/10.51764/smutgd.1223318
- Gregersen, E. (2024, Ocak 5). Chromium. Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/science/chromium
- Harrison, W. J. (1887). History of photography. Scovill Manufacturing Company.
- Karadağ, Recep. (2007). Doğal boyamacılık. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Dösim.
- King, T. (2000). A step by step guide to alternative photographic printing processes. Coming into Focus, John Barnier (Ed.), Chronicle Books.
- Largo, M. (2021). Bitkilerin gizli dünyası. (S. Özdemir, Çev.). Beyaz Baykuş.
- Leight, D. (2010). Gum printing on alternative surfaces. S. Van Keuren (Ed.), A Non-Silver Manual.
AlternativePhotography.com.https://ia601602.us.archive.org/29/items/alternativeprocessphotography/non-silvermanual.pdf (12.02. 2024). - Sankaralingam, B., Balan, L., Chandrasekaran, S., & A, M.S. (2021). Anthocyanin: A natural dye extracted from hibiscus sabdariffa (L.) for textile and dye industries. Applied Biochemistry and Biotechnology, 195, 2648-2663.
- Seçkin, T. (2014). İşlevsel bitki kimyası. Nobel Yayınları.
- Tomar, O. & Yıldırım, G. (2019). Kırmızı pancarın (Beta vulgaris var. Cruenta alef.) bazı gıda kaynaklı patojenler üzerindeki antimikrobiyal etkisi. Türk Tarım- Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 7(sp1), 54 – 60. 10.24925/turjaf.v7isp1.54-60.2690
- Wall, E.J (1940). Photographic facts and formulas. American Photographic Publishing Co.
Görsel Kaynaklar
Görsel 1: Erutku, B.Ü. (2024). Kök boyalı örnek [Fotoğraf].
Görsel 2: Erutku, B.Ü. (2024). Hibiskuslu örnek [Fotoğraf].
Görsel 3: Erutku, B.Ü. (2024). Pancarlı örnek [Fotoğraf].
Görsel 4: Erutku, B.Ü. (2024). Pigmentsiz örnek [Fotoğraf].
Görsel 5: Erutku, B.Ü. (2024). Kök boyalı örnekten makro görünüm [Fotoğraf].
Görsel 6: Erutku, B.Ü. (2024). Hibiskuslu örnekten makro görünüm [Fotoğraf].
Görsel 7: Erutku, B.Ü. (2024). Pancarlı örnekten makro görünüm [Fotoğraf].
Görsel 8: Erutku, B.Ü. (2024). Pigmentsiz örnekten makro görünüm [Fotoğraf].
Görsel 9: Erutku, B.Ü. (2024). Kök boya pigmentli örneğin renk uzayındaki koordinatları [Fotoğraf].
Görsel 10: Erutku, B.Ü. (2024). Hibiskus pigmentli örneğin renk uzayındaki koordinatları [Fotoğraf].
Görsel 11: Erutku, B.Ü. (2024). Pancar pigmentli örneğin renk uzayındaki koordinatları [Fotoğraf].
Görsel 12: Erutku, B.Ü. (2024). Pigmentsiz örnek 23’ün renk uzayındaki koordinatları [Fotoğraf].
Share this content: