Yazar: Parvin Ghorbanzadeh DİZAJİ
Yıl: 2021 Cilt: 5 Sayı: 2 Sayfa: 578-598
Özet: Zengin bir sanat ve kültür anlayışıyla ilişkilendirilen Pers giyim tarzı, Doğu-Batı sanat ve kültürünün birleşiminin bir sonucu olarak düşünülse de kesinlikle kendine has bir tarz ve duruş sergilemektedir. Ahameniş döneminden bulunan tüm tarihi bulgularda, kadın imajı erotik veya şehvet uyandıran bir nesne haline bürünmeyerek, çok kibar, masum ve aynı zamanda saygın bir varlık olarak tasvir edilmiştir. Bu da Perslerin kadınlara duyduğu saygı ve verdiği değeri vurgulayarak, kadını yücel ve kutsal görmeleriyle yakın bir bağlantı olduğunu göstermektedir. Tarihi bulgulara göre Kraliçeler, prensesler ve diğer Pers kadınları çıplaklığı ve vücudu belirgin yapan elbiselerin giyimini görgü kurallarına aykırı olarak gördüklerinden dolayı vücutlarını kapatan uzun, pileli ve iki parçalı bir tür kıyafet giymelerine neden olmuştur. Bazı örneklerde, pers kadının başını ve pileli uzun elbisesini; çarşafa benzer ince ve uzun kumaş örtmektedir.
Bu araştırma, Ahameniş İmparatorluğu tarihindeki İran kadın giyim tarzını ve bu bağlamda dönemin tekstil üretimi ile ilgili literatürü incelemektedir. Araştırma ilgili literatüre ve kaynak oluşturulmasına katkı sağlayacaktır.
Anahtar Kelimeler: Pers, Kadın, Giyim, Ahamenişler, Tekstile.
Kaynakça
- Cotterell, A. (ed). (1993). Klasik Medeniyetlerin Penguen Ansiklopedisi. Penguen, ISBN 0.670.826.995
- Celiliyan, Sh; Fatemi, S.A.(2011) Antik İran’da kadın giyimi;(Ahameniş dönemine ait bir araştırma çalışması). Kültürel Araştırma yayınları. 4. Yıl, Sayı 3, s. 22-1.
- Çeliksap, S. (2015). Giyim ve Modanın Kısa Öyküsü. İstanbul Aydın Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, 1 (1) , 157-164. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/aydinsanat/issue/31793/348598
- Dandamayev, M. A. Q. (2002). Ahameniş Siyasi Tarihi (Çev. Kh. Bahari), Karang Yayıncılık. Tahran. İran
- Durant, W. Durant, A, (1935–1975),ğÖüüUygarlığınÖyküsü (Doğu medeniyet uygarlığın beşiği)$ The Story of Civilization. Ratzel’den Alıntı. Simon & Schuster
- Fry, R. N.(2014). The Ancient Heritage of Iran$$(İran’ın Kadim Mirası) (Çev. M. Rajabnia), Tahran: Bilim Kültür Yayınları, 9. Baskı
- Girshman, R. M.(1995). Iran, From Origins to Islam (Çev. M. Moin), Tahran: Scientific and Cultural Publishing Publisher.
- Gheibi, M. (2005). An 800-Year History of Persian Costume. Hirmand Yayınevi. Tehran. Iran. ISBN 964-408-050-5
- Hintz, W. (2001). Darius and the Persians (History and Culture of Iran in the Achaemenid Period), Translator: Abdolrahman Sadrieh, Tehran: Amirkabir Publishing Institute
- Hekmet, A. (1971), Antik İran’da Eğitim ve Öğretim. Bilimsel araştırma ve planlama merkezi yayınları
- Herodotus/ Herodot. (2015). Histories (Çev. G. A. V. Mazandarani), Tehran: World Book Printing Jahar
- Koch, H. M.(2000). Dariush’un Dilinden (Çev. P. Rajabi), Kareng Yayınları. Tahran. İran.
- Ksenofon /Xenophon. (2007). Kuruşnameh (Çev. R. Mashayekhi), Bilimsel ve Kültürel Yayıncılık Şirketi. Tahran. İran
- Klima, O. (1968). Avesta, Antik Pers Kitabeleri, Orta Farsça Edebiyatı (Çev. A. G. Fidan. ),edt. Jan Rypka, History of Iranian Literature, D.Reidel Publishing Company, Dordrecht-Holland. Tad, C.37/S.63, 2018, 433-460
- Malekzadeh, F. (1968). Photos of Women in Achaemenid Art..Journal of the Faculty of Literature and Humanities, Year 16, Numbers 1 and 2, pp. 94-134
- Mark, J. J. (2020, Ocak 30). Antik Pers’te Kadınlar (Women in Ancient Persia). (G. Dergisi, Çevirmen). World History Encyclopedia. Alınmıştır https://www.worldhistory.org/trans/tr/2-1492/antik-perste-kadnlar/
- Manijeh, Sh. M. (2002). İranlı Kadın Giyimi (Eski İran’dan Kaçar’a), Bahar Alam Yayınevi. İsfahan
- Mousavi, B; Ayatollah, H (2011) Ahameniş, Part ve Sasani dönemlerinde tekstil desenlerinin incelenmesi, Bilim ve Araştırma Bakanlığı Yayınları. -Sayı 17 / ISC (12 – 47)
- Omsted, A. T. A. (1993) .Ahameniş İmparatorluğunun Tarihi (Çev. M. Moghadam), Amirkabir Yayınevi, Tahran
- Pourbahman, F. (2007). Eski İran’da Giysiler (Çev. H. Z. Sigaroudi), Tahran: Amirkabir Yayınevi
- Pirnia, H. (Mushir al-Devle) (1963). Antik Pers. On cilt. Cep Kitapları Organizasyonu. 3. baskı
- Shirazi, A. A. H.(2003). İran Kadın Giyiminin Başlangıcından Günümüze, Avesta Farahani Yayınları. Tahran. İran
- Strabon. (2012). Antik Anadolu Coğrafyası / Strabon-Geographika (P. Adnan Çev.). Arkeoloji ve Sanat Yayınları
- Sami, A. (2009). Ahameniş Medeniyeti, Cilt 2, Tahran: Üniversite Beşeri Bilimler Kitaplarının İncelenmesi ve Derlenmesi Örgütü. Semt Yayınevi
- Shahbazi, A. SH. (1970-2003). Büyük Kiros. Pehlevi Üniversitesi yayınları. Şiraz
- Yılmaz, C. A. Ayarığ, İ. (2020). Pers İmparatorluğu’nun Çöküşü. Araştırma Makalesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi The Journal of International Social Sciences, 30 (1), 413-427
- Ziapur, J. (1964). En Eski Zamanlardan Sasani İmparatorluğu’nun Sonuna Kadar Eski İran Kıyafetleri, Kültür ve Sanat Bakanlığı Yayınları. Tahran. İran
- Ziapur, J. (1968). En eski zamanlardan Pehlevi İmparatorluğu’nun başlangıcına kadar İran kadın giyimi, Kültür ve Sanat Bakanlığı Yayınları. Tahran. İran
- Ziapur, J. (1971). Persepolis’te Ahameniş ve Medlerin kıyafetleri.$Kültür ve Sanat Bakanlığı Yayınları. Tahran. İran
- Görsel 1. https://fa.wikipedia.org/wiki/ , Erişim Tarihi: 15.10.2021
- Görsel 2: https://arkeofili.com/pers-imparatoru-buyuk-kiros-kimdi/ Erişim Tarihi: 08.09.2021
- Görsel 3. Gheibi, M. (2005). An 800-Year History of Persian Costume. Hirmand Yayınevi. Tehran. Iran. ISBN 964-408-050-5. (s.144)
- Görsel 4: Gheibi, M. (2005). An 800-Year History of Persian Costume. Hirmand Yayınevi. Tehran. Iran. ISBN 964-408-050-5, (s.144)
- Görsel 5. Mousavi, B; Ayatollah, H (2011) Ahameniş, Part ve Sasani dönemlerinde tekstil desenlerinin incelenmesi, Bilim ve Araştırma Bakanlığı Yayınları. -Sayı 17 / ISC (12 – 47), (s.48)
- Görsel 6. Gheibi, M. (2005). An 800-Year History of Persian Costume. Hirmand Yayınevi. Tehran. Iran. ISBN 964-408-050-5. (s.120).
- Görsel 7. Ziapur, J. (1971). Persepolis’te Ahameniş ve Medlerin kıyafetleri. Kültür ve Sanat Bakanlığı Yayınları. Tahran. İran. (s.119).
- Görsel 8. https://mod-e-boteh.tumblr.com/post/134043218820/achaemenid-empire-550330-bc-the-achaemenid. Erişim Tarihi: 10.08.2021. https://www.kavehfarrokh.com/ancient-prehistory-651-a-d/achaemenids/clothing-styles-of-women-in-ancientiran/ Erişim Tarihi: 15.08.2021
- Görsel 9. https://vbulahtin.livejournal.com/2917076.html . Erişim Tarihi: 26.07.2021
- Görsel 10. https://vbulahtin.livejournal.com/2917076.html. Erişim Tarihi: 26.07.2021
- Görsel 11. https://anosh0.wordpress.com/2015/11/27. Erişim Tarihi: 09.09.2021
- Görsel 12. https://www.mehrnews.com/news/4636561. Erişim Tarihi: 18.09.2021
- Görsel 13. http://www.arpaboyuyol.com/abyaneh/. Erişim Tarihi: 13.10.2021
- Görsel 14. Celiliyan, Sh; Fatemi, S.A.(2011) Antik İran’da kadın giyimi;(Ahameniş dönemine ait bir araştırma çalışması). Kültürel Araştırma yayınları. 4. Yıl, Sayı 3, (s. 19).
- Görsel 15. Gheibi, M. (2005). An 800-Year History of Persian Costume. Hirmand Yayınevi. Tehran. Iran. ISBN 964-408-050-5. (s.139)
- Görsel 16. Celiliyan, Sh; Fatemi, S.A.(2011) Antik İran’da kadın giyimi;(Ahameniş dönemine ait bir araştırma çalışması). Kültürel Araştırma yayınları. 4. Yıl, Sayı 3, (s. 14).
- Görsel 17. Malekzadeh, F. (1968). Photos of Women in Achaemenid Art. .Journal of the Faculty of Literature and Humanities, Year 16, Numbers 1 and 2, pp. 94-134. (s. 108).
- Görsel 18. https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Satrap_sarcophagus_banquet_scene.jpg. Erişim Tarihi: 23.10.2021
- Görsel 19. https://www.dallasrugs.com/welcome-to-fine-art-underfoot/. Erişim Tarihi: 18.10.21
- Görsel 20. http://www.azerbaijanrugs.com/arfp-pazyryk-rug-196x203cm.htm. Erişim Tarihi: 20.10.2021
- Görsel 21. http://www.azerbaijanrugs.com/arfp-pazyryk-rug-196x203cm.htm. Erişim Tarihi: 20.10.2021
- Görsel 22. https://seemorgh.com/culture/traditional-arts/4866748667/ . Erişim Tarihi: 09.10.2021 http:// tawan.vii.at/1397/05/category/kultur/1650/attachment/hashiye-pazirik-3. Erişim Tarihi: 09.10.2021
- Görsel 23. https://vbulahtin.livejournal.com/2917076.html. Erişim Tarihi: 26.07.2021
- Görsel 24. Gheibi, M. (2005). An 800-Year History of Persian Costume. Hirmand Yayınevi. Tehran. Iran. ISBN 964-408-050-5. (s.141).
- Görsel 25. Gheibi, M. (2005). An 800-Year History of Persian Costume. Hirmand Yayınevi. Tehran. Iran. ISBN 964-408-050-5. (s.142).
- Görsel 26. https://www.yjc.news/fa/news/6271597/ Erişim Tarihi: 19.07.2021
- Görsel 27. Gheibi, M. (2005). An 800-Year History of Persian Costume. Hirmand Yayınevi. Tehran. Iran. ISBN 964-408-050-5. (s.158).
- Görsel 28. Celiliyan, Sh; Fatemi, S.A.(2011) Antik İran’da kadın giyimi;(Ahameniş dönemine ait bir araştırma çalışması). Kültürel Araştırma yayınları. 4. Yıl, Sayı 3, (s. 16).
- Görsel 29. https://mod-e-boteh.tumblr.com/post/134043218820/achaemenid-empire-550330-bc-the-achaemenid
Share this content: