Yazar: Aytac Mert UTEBAY
Cilt: 4 Sayı: 1 Sayfa: 58-80
Özet: Müzikle tedavi yöntemlerinin tarihine bakıldığında, miladının doğu medeniyetlerine dayandığı görülmektedir. Tedavinin faydalarının keşfedilmesiyle birlikte, müzikle tedavi çağlar boyu önemini artırmış ve genişleyen uygulama alanlarıyla günümüze kadar ulaşmıştır. Medeniyetlerin farklı ve çok çeşitli yaklaşımlarla uyguladıkları bu yöntem, özellikle psikolojik rahatsızlıkların tedavisinde kullanılmıştır.
Bu çalışma kapsamında Türk İslam Medeniyetlerinde müzikle tedaviye ilişkin bir araştırma yapılmıştır. Ö celikle medeniyetlerin müzikle tedavi yöntemini oluşturan, müzik kültürleri ele alınmış ve temel özelliklerinden bahsedilmiştir. Müzikle tedavi uygulanış bakımından tarih boyunca, dönemlere ve kültürlere göre farklılıklar göstermiştir. Günümüzde bilimsel bir yöntem olan müzikle tedavinin, Orta Asya Türklerinde ilk uygulanış biçiminden Türk İslam Medeniyetlerindeki gelişim sürecine kadar uzanan müzik kültürünün, oluşum evreleri; teorileri ve makamsal etkileri hakkında bilgiler verilmiştir. Türklerin İslamiyet öncesi ve sonrasındaki sosyal yaşantıları, törensel gelenekleri, inançları da elde edilen kaynaklar doğrultusunda aktarılmaya çalışılmıştır. İslamiyet sonrası Türk Müziğinde ses yapısının makamsallaşması ve ses aralıklarının artmasıyla tedavide uygulama şeklinin değiştiği görülmüştür. Osmanlı ve Selçuklu devletlerinin, bu tedavi yöntemini en iyi şekilde uygulamak ve geliştirmek için yaptırdığı hastaneler hakkında bilgiler verilmiştir. Günümüz sürecinde devam eden müzikle tedavi yönteminin mevcut durumu, tedaviyi uygulayan kurumlar/merkezler ve müzikle tedavi uygulanan hastalarla ilgili bilimsel verilerin sonuçlarına da yer verilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Müzikle terapi, makam, müzik tarihi, müzikle tedavi.