5.1.7. Arguvan Yöresi Halk Müziği Eserlerinde Usul Metrik Yapı ve Düzüm Sistemleri

Yazar: Mustafa DAĞDEVİREN

Yıl: 2021 Cilt: 5 Sayı: 1 Sayfa: 86-100

Özet: Ülkemizin sahip olduğu kültürel çeşitlilikler ve zenginlikler müzik alanında da kendisini göstermektedir. Anadolu’nun her bir bölgesinde kendine özgü tavır ve üsluplarla karşımıza çıkan ve öz yapısal olarak kendisine bir kimlik oluşturan müzik mirasımızda önemli coğrafyalardan biriside Arguvan’dır. Arguvan Ağzı’nın belirleyici özellikleri yöre ağzı, katma sözler ve ezgisel yapılardır. Ezgiyi oluşturan önemli öğelerden birisi de ritm olgusudur. Bu çalışmada Arguvan yöre müziği içerisinde bulunan eserlerdeki usul yapısı, metrik yapı, düzüm sistemleri incelenerek sonuçları ortaya konulmuştur. Ayrıca halk müziğinde kullanılan usul kavramları içerinde yer alan değişmeli usuller için “Girift Usuller” kavramı önerilmiştir. Genel Türk halk müziği usullerinin yanında Arguvan türkülerinde kullanılan 2 zamanlıdan 30 zamanlı usullere kadar geniş bir perspektife sahip, zengin bir usul ve düzüm yapısı ile karşımıza çıkan yapılar etnomüzikolojik yaklaşımlarla analiz edilmiştir. Çeşitli kaynaklardan ve alan çalışmasından elde edilmiş yöreye ait 441 eserle çalışmanın sınırlılığı belirlenmiştir. Çalışmada yöreye ait kültürel bir farklılık olarak ortaya çıkan aksak ritimlerin asimetrik düzümleri örnek notalarla gösterilerek yörenin müzik kültürünün farklılıkları ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Geri Dönüşüm ve Çevre, Sürdürülebilir Sanat, Tasarım, Ai Weiwei.

Kaynakça

• Akdemir, M. (2018). Anadolu’nun Yoksul ve Kıraç Toprakları Arguvan’dan Aşık Bektaş Kaymaz Hayatı Ve Eserleri (1913-1978). (1. Baskı). Ankara: Müzik Eğitimi Yayınları
• Aslan, V. (2007). Arguvan Yöresi Halk Oyunları Oyun Analizleri ve Notaları. İstanbul: Arguvan ve Köyleri Eğitim Kültür Vakfı Kültür Dizisi III
• Akkuş, Ü., Akkuş, G. ve Andaç, F. (2014). SOKÜM Bağlamında Arguvan Türküleri. Uluslararası Kültürel Mirasın ve Kültürel Bellek Kurumlarının Yönetimi Kongresi. İstanbul
• Atılgan, H. ve Turhan, S. (1999). Malatya Musiki Folkloru. Malatya: Malatya Belediyesi Kültür Yayınları
• Çıplak, A. (2010). Arguvan Atma Yöresi Ezgileri I, İstanbul: Çobandere Şotik Köyü Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Yayınları
• Dağdeviren, M. (2021a). İnanç Müziği Etnolojisi Perspektifinde Arguvan Yöresi “İçeri Makamı” Üzerine Yapısal Ve Kültürel Analiz, İnönü Üniversitesi, Malatya
• Dağdeviren, M. (2021b). Arguvan Yöresinde Makam Kavramı ve Çoklu İşlevleri, 4. Uluslararası Felsefe, Eğitim, Sanat ve Bilim Tarihi Sempozyumu, Muğla
• Emnalar, A. (1998). Tüm Yönleriyle Türk Halk Müziği ve Nazariyatı, İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi
• Eroğlu, S. (2011). Arguvan Yöresinde İcra Edilen Semahların Müzikal Analizi. İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi: İstanbul
• Haşhaş, S., İmik, Ü. ve Aydoğdu, C. (2015). “Malatya/Arguvan Halk Müziği Kültürü Üzerine Bir Araştırma” Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi / 75
• Pekşen, G. (2007). Küll Anadolu Derlemelerim 1. Süleyman Şenel (Ed.). İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi
• Mustan, Dönmez, B. (2019). Etnomüzikolojinin Temel Kavramları, Kavramlar Terimler İsimler, Müzik Bilimleri Dizisi 18, (1. Baskı), İstanbul: Bağlam Yayınları
• Sarısözen, M. (1962). Türk Halk Musikisi Usulleri. Ankara: Resimli Posta Matbaası Ltd. Şirketi
• Şahin, H. ve Özerol, S. (2004). Arguvan Türküleri, Halk Bilimsel Bir Araştırma Denemesi, Kitap No: 2. İstanbul: Arguvan ve Köyleri Eğitim Kültür Vakfı Yayınları
• TDK, (2011). Türkçe Sözlük. Atatürk Türk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, (11. Baskı), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları
• Temiz, M. (1998). Arguvan Ağzı Ezgileri I. İstanbul: Arguvan ve Köyleri Eğitim Kültür Vakfı. Kültür Dizisi No:1
• Temiz, M. (2008). Arguvan Ezgileri II, İstanbul: Arguvan ve Köyleri Eğitim Kültür Vakfı
• TRT Halk Müziği Nota Arşivi No: 2837
• TRT Halk Müziği Nota Arşivi No: 2074
• TRT Halk Müziği Nota Arşivi No:3899
• TRT Halk Müziği Nota Arşivi No: 852
• TRT Halk Müziği Nota Arşivi No: 2886
• TRT Halk Müziği Nota Arşivi No: 2825