8.1.4. Sinesteziyi Keşfetmek: Görsel-İşitsel Sinestezi Türüne Sahip Sanatçıların Sanatsal Süreçlerine Bir Bakış: Marcia Smilack, David Hockney ve Carol Steen Örneği

8.1.4. Sinesteziyi Keşfetmek: Görsel-İşitsel Sinestezi Türüne Sahip Sanatçıların Sanatsal Süreçlerine Bir Bakış: Marcia Smilack, David Hockney ve Carol Steen Örneği

DOI
PDF

Yazar: Ömür GÖKTEPELİLER & Gonca Hülya YAYAN

Yıl: 2024 Cilt: 8 Sayı: 1 Sayfa: 33-46

Özet: Sinestezi, bireylerde beyinde duyusal veya bilişsel yolların uyarılmasının sonucu istemsiz deneyimlerin tetiklendiği nörolojik bir fenomendir. Bu çalışma, özellikle sinestet sanatçıların eserlerine odaklanarak sinestezinin yaratıcı süreçlerindeki etkilendikleri yolları analiz etmeyi amaçlamaktadır. Sinestetler sanatsal çalışmalarında renk, şekil ve duyguların iç içe geçtiği karmaşık yolları ortaya koymaktadır. Marcia Smilack, David Hockney ve Carol Steen gibi görsel-işitsel sinestezi türlerine sahip olan çeşitli sinestet sanatçılardan yararlanılan bu araştırmada duyusal algı ile sanatsal ifadelerin kesişimleri ele alınmıştır. Bu sanatçıların sinirbilim, psikoloji ve sanat arasındaki disiplinler arası diyaloğa nasıl katkıda bulundukları ve bu benzersiz algısal deneyimlerin altında yatan sinirsel süreçlere nasıl ışık tuttukları da bir tartışma konusudur. Bu araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden literatür tarama yöntemine dayanmaktadır. Bu makalenin esas amacı sinestezinin sinestet sanatçıların eserlerine yansıyan sanatsal ifadelerinde ortaya çıkan etkileri ve bu konuda giderek artan bilgi birikimine katkıda bulunmaktadır. Yapılan çalışma sinestet sanatçıların eserlerini irdelerken, duyusal algı ile yaratıcı zihin arasındaki derin bağlantılara dair iç görüleri sağlamak ve insan bilişinin sanatsal yeniliklerdeki karmaşıklıkları zenginleştirmesi adına katkılarını ortaya koymaktır. Sonuç olarak sinestezi ve sinestet sanatçıların yaratıcı süreçler üzerindeki derin etkisi araştırılarak, grafem-renk ilişkilerinden sesrenk algılarına kadar uzanan sinestezik deneyimlerin çeşitliliği aydınlatılmıştır. Duyusal ve bilişsel yolların bu sanatçıların zihinlerinde birleştiği karmaşık yollar sergilenmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Sinestezi, Sinestezik, Görsel İşitsel, Marcia Smilack, David Hockney, Carol Steen.

Kaynakça

  • Asher, J., Janine A. L., Denise, B., Jean-Baptiste, C., Elena, M., Laura, A., Mallika, S., Simon, B. C. & Anthony, P. M. (2009). A whole-genome scan and fine-mapping linkage study of auditory-visual synesthesia reveals evidence of linkage to chromosomes 2q24, 5q33, 6p12, and 12p12. American Journal of Human Genetics, 84, 279-285.
  • Brang, D., Miller, L. E., McQuire, M., Ramachandran, V. S., & Coulson, S. (2013). Enhanced mental rotation ability in time-space synesthesia. Cognitive processing, 14, 429-434
  • Clyne, S. (2019). Synesthesia and the Contour Method of Drawing. Master’s Thesis, Harvard University Harvard Extension School, Cambridge.
  • Cytowic, R. E. (1989). Synesthesia: A Union of the Senses. Springer, New York, NY.
  • Cytowic, R. E. (2002). Synesthesia: A union of the senses. MIT press.
  • Cytowic, R. E., & Eagleman D. M. (2009). Wednesday Is Indigo Blue: Discovering the Brain of Synesthesia. Cambridge, MA: MIT. Day, S. (2016). Synesthetes. North Charleston: SC: CreateSpace.
  • de Rijke, V. (2023). Scribble on Screens and by Machines. In The Untimely Art of Scribble (pp. 163-194). Singapore: Springer Nature Singapore.
  • Fernay, L., Reby, D., & Ward, J. (2012). Visualized voices: a case study of audio-visual synesthesia. Neurocase, 18(1), 50-56.
  • Flynn, R. (2015). A Different Way of Sensing the World: Live Art and Synesthesia (Doctoral dissertation, Waterford Institute of Technology).
  • Glasser, S. (2016). Synesthesia and prodigiousness: the case of Olivier Messiaen. Musical Prodigies: Interpretations from Psychology, Education, Musicology, and Ethnomusicology, 453.
  • Gsöllpointner, K. (2015). Digital synesthesia: The merge of perceiving and conceiving. Cyborgian Images: The Moving Image between Apparatus and Body, Darmstadt: Büchner Verlag, 108-33.
  • Harkness, S. S., Noblitt, B. A., & Giesbers, N. (2023). Synesthesia: 3.1415… Orange. WhitePeriwinkleWhiteBlue… Journal of Humanistic Mathematics, 13(2), 351-367.
  • Hubbard, E. M., & Ramachandran, V. S. (2005). Neurocognitive mechanisms of synesthesia. Neuron, 48(3), 509-520.
  • Ione, A. (2009). ‘Synesthesia: Art and the Mind’. Leonardo 42(3): 267–279.
  • Kadosh, R. C., & Gertner, L. (2011). Synesthesia: Gluing together time, number, and space. In Space, time and number in the brain (pp. 123-132). Academic Press.
  • Köroğlu, S. A. (2015). Literatür taramasi üzerine notlar ve bir tarama tekniği. GiDB Dergi, (01), 61-69.
  • Kwon, J., & Iedema, A. (2022). Body and the senses in spatial experience: the implications of kinesthetic and synesthetic perceptions for design thinking. Frontiers in psychology, 13, 864009.
  • Maggio, T. (2016). De-schooling Product Design Education, an Experimental Physical Approach. Usage guidelines, 313.
  • Matsuda, E., Okazaki, Y. S., Asano, M., & Yokosawa, K. (2018). Developmental Changes in Number Personification by Elementary School Children. Frontiers in psychology, 2214.
  • Morrison, J. C. (2000). Hypermedia and synesthesia. In Proceedings of the Media Ecology Association (Vol. 1, p. 37).
  • Mulvenna, C. M. (2007). Synaesthesia, the arts and creativity: A neurological connection. Neurological Disorders in Famous Artists-Part 2, 22, 206-222.
  • Newell, F. N., & Mitchell, K. J. (2016). Multisensory integration and cross-modal learning in synaesthesia: a unifying model. Neuropsychologia, 88, 140-150.
  • Ramachandran, V. S., & Hubbard, E. M. (2001). Psychophysical investigations into the neural basis of synaesthesia. Proceedings of the Royal Society of London. Series B: Biological Sciences, 268(1470), 979-983.
  • Rouw, R., & Scholte, H. S. (2010). Neural basis of individual differences in synesthetic experiences. Journal of Neuroscience, 30(18), 6205-6213.
  • Rudenko, S., & Haahr, M. (2023, October). Synaesthesia Gallery AR: Journey Through the Senses–Using Augmented Reality for Education. In Joint International Conference on Serious Games (pp. 211-217). Cham: Springer Nature Switzerland.
  • Seaberg, M. (2023). The Synesthesia Experience: Tasting Words, Seeing Music, and Hearing Color. Red Wheel/Weiser.
  • Simner, J., Mulvenna, C., Sagiv, N., Tsakanikos, E., Witherby, S.A., Fraser, C., Scott, K. & Ward, J. (2006). Synaesthesia: The prevalence of atypical cross-modal experiences. Perception, 35, 1024-1033.
  • Simner, J., & Holenstein, E. (2007). Ordinal linguistic personification: The systematic attribution of animate qualities to the linguistic units of ordinal sequences. Journal of Cognitive Neuroscience, 19, 694-703.
  • Simner, J. (2012). Defining synaesthesia. British journal of psychology, 103(1), 1-15.
  • Simner J. (2019). Synaesthesia: a very short introduction. Oxford, UK: Oxford University Press.
  • Smilack, M. (2005). ”Synesthetic Sonar between Artist and Archetype: Photographic Proof that the Universe Is Dreaming.” Presentation at the College Art Association 93rd Annual Conference, Panel title: Synaesthesia and Perception, Atlanta, GA.
  • Steen, C. (2017). Synesthetic photisms and hypnagogic visions: A comparison. Multisensory Research, 30(3-5), 199-205.
  • Steen, C., & Berman G. (2013). Synesthesia and the artistic process. In: Simner J, Hubbard E, editors. Oxford handbook of synesthesia. Oxford: Oxford University Press; pp. 671–691.
  • The MIT Press. (2016). Spotlight on Science: Carol Steen. 12 Ocak 2024 tarihinde https://mitpress.mit.edu/spotlighton-science-carol-steen/ adresinden alındı.
  • Van Campen, C. (2010). The hidden sense: Synesthesia in art and science. Mit Press.
  • Ward, J. (2009). The frog who croaked blue: Synesthesia and the mixing of the senses. Routledge.
  • Ward, J. (2013). Synesthesia. Annual review of psychology, 64, 49-75.
  • Ward, J., & Simner, J. (2005). Is synaesthesia an X-linked dominant trait with lethality in males ?. Perception, 34(5), 611-623.
  • Ward, J., & Simner, J. (2020). Synesthesia: The current state of the field. In Multisensory perception (pp. 283-300). Academic Press.
  • Ward, R. J. (2023). Virtual Synaesthesia: Crossmodal Correspondences and Synesthetic Experiences (Doctoral dissertation, The University of Liverpool (United Kingdom)).
  • Whitelaw, M. (2008). Synesthesia and cross-modality in contemporary audiovisuals. The Senses and Society, 3(3), 259-276.
  • Wittemann, M. (2021). The Critical Review. Synaesthesia in art. 08 Ocak 2024 tarihinde https:// www.marinawittemann.com/post/the-critical-review-synaesthesia adresinden alındı.

Share this content:

Yorumlar kapalı.